CƠM QUAN

 

Chuyện cũ kể rằng: Khiêm đế là ông vua thờ mẹ chí hiếu. Sáng nào trước khi mở buổi chầu trông cung, ông cũng để ra ít thời gian vào hậu cung vấn an Thái hậu. Sáng nay Thái hậu thấy sắc mặt vua có vẻ gì đó suy tư, bà nhẹ nhàng hỏi:

          - Hoàng nhi! Con có điều chi mà đăm chiêu vậy?

          - Thưa mẫu hậu! Tới đây phải bổ nhiệm lại các quan trong triều. Số chọn mới đã qua thi tuyển, kỳ thi này do Hội đồng giám khảo lựa chọn đưa qua, chắc cũng chả có vấn đề gì. Song số quan tái nhiệm trong triều được Tổng lý văn phòng kiêm thượng thư bộ Lại gửi đến, con thấy có gì đó chưa ổn. Kỳ bổ nhiệm sắp đến nơi nên tiểu nhi đang phải cân nhắc thêm. Chẳng hay mẫu hậu có cao kiến gì giúp tiểu nhichăng?

          Suy nghĩ chốc lát, Từ Thái hậu nói:

          - Số quan cũ Hoàng nhi làm việc với họ hàng ngày, chắc con biết rõ, sao lại còn đắn đo chi nữa?

          - Thưa! Ông Tổng lý nói đã lựa chọn kỹ rồi. Tiểu nhi cũng thấy rõ đây là những viên quan khôn ngoan; song có gì đó về hiệu quả công việc hình như chưa được như ý mẫu hậu ạ. Chính vì thế đất nước cứ kém phát triển, lạc hậu so với các nước xung quanh.

          - Để thử cách tổ chức công việc và trách nhiệm của họ một cách kín đáo, con có thể bảo họ mỗi người sắp một món ăn bày công khai trước Ngọ môn để mọi người thụ hưởng và nhận xét. Qua cách tổ chức việc nhỏ đó ta nhìn lại chút nữa xem sao?

          Khiêm đế chấp nhận; mấy hôm sau trước Ngọ môn, mỗi quan được giới thiệu tái nhiệm đều sắp một bàn đẹp, trên đó bày món ăn mà phủ của họ làm cẩn thận đưa đến. Từ Thái hậu và Khiêm đế đi lần lượt thăm các bàn, ngự thưởng và cho các lời bình phẩm. Trước tiên, hai vị đến bàn đầu của Bộ được coi là Quốc sách. Trên bàn được bày một tô măng nấu với chân giò, giò lợn, thịt bò, giò trâu, gân bò tót… Cùng mộc nhĩ, nấm hương và bao gia vị khác. Vua và Thái hậu nếm xong, liền nói:

          - Món này chắc khanh nấu cầu kỳ lắm. Thịt nhiều, gia vị lắm, có thể gọi là bát canh bách vị. Ta có cảm giác nó giống sự hổ lốn, đủ mùi của mấy lần khanh đòi vay tiền nước ngoài làm cải cách, đổi mới hết đợt này đến đợt khác. Nếm nó, có vị hoi hoi, chua chua, đắng đắng… quyện vào với mùi mắm khăn khẳn như là các kỳ thi ba trong một, hai trong một; cũng có cả vị đề chung của kỳ thi tú tài cả văn lẫn võ gần đây. Hay lắm! Chắc tốn kém lắm, nhưng sao vẫn nặng vị đắng chát, mằn mặn của bát cơm hai hào trẻ con ăn trên miền núi cao, vùng rừng sâu chỉ có muối với măng rừng thế nhỉ? 

          Viên Thượng thư bộ học đứng yên, chẳng dám nói năng gì, y càng tím mặt lại khi gói giấy lau trên bàn mở ra lại chẳng thấy giấy lau mà lẫn vào đó là góc của cuốn sách giáo khoa chỉ được dùng một lần. Vua và Thái hậu bước đến bàn thứ hai, bàn của vị Tổng thái y, coi việc chăm lo sức khỏe cho triều đình và dân chúng. Nhìn vào bàn bày chật chội, nhiều món, Từ Thái hậu cười hóm hỉnh, hỏi viên Tổng thái y:

          - Ồ! Là cái giường mà ba bốn bệnh nhân nằm chung đây, sao khanh nói thứ đó hết rồi mà hôm nay vẫn còn trong hoàng cung ta? Chật chội thế này, tất nó lem nhem, bẩn thỉu, hôi hám là phải rồi.

          Nếm thử món thịt chó sói, sau đó nhắp chung nước tráng miệng, Khiêm đế gật đầu, tủm tỉm:

          - Món thịt lang rừng được đó, chắc khanh có ý định tấu trình trước, xin sửa đổi luật chăm sóc sức khỏe dân chúng theo luật rừng hay chăng? Hay muốn xin cải hai chữ “ lương y” của các cụ xưa thành “lang y” ngày nay đây? Ôi! Cái món nước uống sao vẫn chưa xử lý vacin như khanh nói? Vẫn còn nặng vị của vacin hỏng tiêm cho trẻ nhỏ!

          Viên Tổng thái y mặt cúi gằm, ấp úng:

          - Muôn tâu! Thái hậu và Hoàng thượng khai ân!

          Sang đến bàn của Thượng thư bộ Giao thông- Công chính, nhìn vào đĩa kem làm rất cầu kỳ từ nhiều nguyên liệu nhập nội quá đắt, đang chảy thành nước, Thái hậu ngắm qua rồi nói luôn, không đợi viên Thượng thư tấu trình thêm:

          - Đây chắc là Khanh muốn trình làng cái cảng hàng không oai nhất, đẹp nhất các vùng lãnh thổ và Quốc gia quanh đây nhỉ? Mà có lẽ ta nhầm, hình như là dự án cái cảng nước sâu cho tàu biển trăm ngàn tấn nước ngoài  vào đậu. Cái gân vằn vèo trên cao đĩa kem chắc giống dự án đường sắt cao tốc trên không đang làm? Hay đấy! Cái đĩa bạc đựng nó là đồ đểu làm từ thiếc của nước ngoài đắt khét, nhưng đang rỉ sạm lại rồi kìa, ta nhớ kiểu đĩa này như có ở hàng bán tào phớ  quanh vùng thì phải.

          Sang đến bàn của Thượng thư bộ canh nông, Thái hậu không dám nếm thứ gì, vì trông làm cầu kỳ, màu sắc bắt mắt lắm, nhưng nó bốc lên mùi hành ủng của một vùng chuyên canh giống này, nhưng năm nay bị ế, bỏ ngoài đồng. Những miếng dưa đỏ cắt gọt rất cầu kỳ, bày theo hình hoa, lá, rồng, phượng đẹp; nhưng đã có dấu đốm đen của hoại tử, chắc nó được chuyển đi vòng vèo đâu đó quá xa, quá lâu nên mới vậy. Sang đến bàn của Thượng thư phụ trách tuyên truyền, thông tin; trên bàn bày cái lưỡi to đại, dài ngoằng, luộc tới chín còn rỉ huyết đỏ thẫm, xung quanh cái lưỡi bày đủ các gia vị nào tiêu, tỏi, ớt, mù tạt, tương, mắm, bột ngọt… của năm bảy Quốc gia Á có, Âu có, Mỹ có… rất bắt mắt. Nhìn qua, Thái hậu hỏi:

          - Khanh cầu kỳ kiếm được cái lưỡi gì, ở đâu mà to và dài vậy, lưỡi voi ư?

          Viên thượng thư hí hửng:

          - Khải tấu Thái hậu và Hoàng thượng! Cái lưỡi này của một con thú to lớn lạ thường, người dân địa phương gọi là con nghê lông, hàng trăm năm nay mới thấy xuất hiện. Nó bị một thợ săn ở vùng núi phía Bắc giết được và mang bán đấu thầu. Thần may mắn lắm mới mua lại được cái lưỡi, kính dâng Thái hậu và Hoàng thượng!

          - Cái lưỡi dài, to thế này chắc kêu to, hét khỏe hơn cả loa sắt cỡ đại của phường nhỉ? Nhưng nó thấm máu, tanh tưởi quá, ta chẳng dám dùng đâu. Xung quanh nó khanh bày đủ mọi gia vị để đánh át đi mùi đó, nhưng các thứ gia vị hổ lốn, đủ mọi mùi xông lên làm ta và Thái hậu vừa ngửi thấy đã nhức đầu lên rồi, kinh quá!

          Khiêm đế vừa nói vừa dắt Thái hậu chuyển sang bàn khác. Bàn này của viên Thượng thư phụ trách việc an ninh nội địa cho quốc gia.  Trên bàn bày ra cái đùi to đại hầm cùng riềng, mẻ, mắm tôm… Thái hậu hỏi:

          - Cái đùi to này có phải đùi heo siêu nạc không? Sao lại hầm như thịt chó?

          - Khải bẩm Thái hậu! Đây là đùi con chó ngao trong phủ của thần. Con chó được nuôi dưỡng rất tốn kém và cẩn thận để canh phủ. Nó đánh hơi rất giỏi, săn tài, ăn rất phãm, cắn người cực hung. Trên đời này không có loài thú nào dữ tợn hơn nó đâu. Chưa có kẻ nào bước chân được vào phủ của thần qua mặt nó. Chính vì nó tham ăn nên trúng bả chết cách đây mấy ngày. Thần thấy nó là con vật quý như thần vật nên làm món om riềng mẻ này dâng lên Thái hậu và Hoàng thượng.

          Nhấm thử một miếng, Khiêm đế nói:

- Giống này mạnh, dữ tợn, lẽ ra thịt nó phải rắn, ròn. Sao ta thấy nó vừa mềm, dai lại có mùi ôi ôi thế?

          - Khải bẩm! Nó bị bọn cẩu tặc giết, mang bán cho cửa hàng cầy tơ. Cửa hàng ăn họ thui rồi đưa xuống hầm thịt ủ vài ngày cho mềm và dôi thịt. Vất vả lắm, cả trăm thám tử của thần lần mò khắp kinh thành hai ngày mới tìm ra. Tên chủ hàng thấy thần đến sợ quá, đem nộp lại, nhưng còn mỗi cái đùi này, quả là tiếc thật.

          - Thảo nào! Ta thấy khai khai, khăn khẳn như mùi của trại giam phạm nhân dưới lòng đất của khanh!

          Nói xong Khiêm đế bước qua bàn của viên thượng thư phụ trách bộ chiến tranh. Trên bàn bày con gà chọi to đại được quay vàng rộm. Thấy khá hấp dẫn, Khiêm đế cắt nếm thử một miếng. Nếm xong ông nhăn mặt hỏi:

          - Này khanh! Thịt gà chọi to thế, sao nó lại không rắn đanh mà vừa nhũn, vừa dai như thịt gà toi vậy?

          - Khải tấu Thái hậu và Hoàng thượng! Đây là con gà chọi nổi tiếng cả nước được nuôi trong phủ thần. Nó được cho ăn theo chế độ cao và tập rất công phu, tốn kém. Mỗi lần cần chọi lại phải cho nó ăn thật ngon, sức rượu cho hăng máu. Nó đã đánh thắng mấy con gà to hơn nó nhiều, lâu nay người ta vẫn bảo nó là con gà thần, gà vô địch. Nhưng cách đây hơn tuần,  nhà người phía Bắc cạnh phủ của thần mua được đôi gà tre. Nghe tiếng con gà tre gọi mái và gáy te te, con gà của thần tự dưng mào tái ra, không dám gáy đối lại. Nó cứ gục đầu xuống chẳng thiết gì ăn uống nữa, dựng nó lên, nó lại gục xuống. Được mấy ngày nó lăn ra chết. Thần nghĩ rằng dù sao nó cũng là con gà đã từng dũng mãnh nên tiếc, làm thịt dâng lên bệ hạ và Thái hậu.

          - Chắc tại chăm nó tốt, cho ăn nhiều quá, tung hứng nhiều lại cho chọi không đúng cách nên nó hỏng đấy thôi!

          Bàn cuối cùng của quan Tổng lý kiêm thượng thư bộ Lại; phía dưới là chiếc ngai to đùng, hai tay vịn chạm đầu rồng, toàn bộ bằng vàng mười sáng láng. Trên bàn có một cái trống đồng kiểu cổ, trên mặt trống để bức tượng bán thân của quan Tổng lý cũng bằng vàng mười nom khá giống ông. Xem qua, Khiêm đế nói:

- Khanh giàu có, sang trọng cả hơn trẫm, uy quyền hơn cả vua các Quốc gia giàu có nhất trên trái đất này. Cái tượng bán thân của khanh chắc đã được thầy phù thủy hô thần nhập vào, khanh có quyền lực vô biên, kém chi người nhà trời! Có lẽ tới đây, trẫm đành phải thoái vị và nhường khanh lên ngôi chí tôn rồi!   

………..