|
Đây là
hai lá thư có hiệu lực thức tỉnh nhất đối với tuổi trẻ Việt Nam, đập mạnh vào
lương tri của con người. (Các) tác giả đã phơi bày những sự thật đau lòng
không phải bằng thái độ chỉ trích hay dạy bảo mà bằng những lời lẽ rất thuyết
phục, thấm đậm tình người.
Hai lá
thư này cần được đưa vào sách giáo khoa về công dân giáo dục và rất thích hợp
để trích dẫn trong các bài viết về lịch sử và văn hóa dân tộc.
Lê Xuân
Khoa
Cùng các
bạn:
Tôi đồng
ý với GS Lê Xuân Khoa, thầy học sử địa 60 năm trước hồi trung học của tôi, là
bài viết của Châu Sa và Tiểu My phải được đưa vào "Quốc Văn Giáo Khoa
Thư thế kỷ 21" mà GS Phạm Toàn cùng bạn hữu đang soạn thảo (không cần
tiền tỷ của Bộ Giáo dục – Đào tạo). Tôi cũng đề nghị chúng phải được lên
trang mạng BauxiteVN mà GS Nguyễn Huệ Chi và GS Vũ Cao Đàm đang hướng về
"nâng cao dân trí" vì thần tượng Võ Nguyên Giáp cũng đã chết theo
ngài và theo thông tin của Đèn Cù.
Để đóng
góp vào "nâng cao dân trí", tôi đề nghị ta bỏ bớt lý luận tháp ngà,
không chỉ ăn mày gương quá khứ của Phan Châu Trinh, Trần Nhân Tông, Nguyễn
Trãi..., mà nên đi vào đời sống của nhân loại, của Việt Nam thế kỷ 21. Tôi đề
nghị, và nhiều người trong nước đang hưởng ứng, là ta tổ chức một quyển sách
luân lưu hằng năm, phổ biến trên Internet nhưng cũng chọn lựa in ra và bán
rất rẻ, về đề tài Thế Nào Là Hạnh Phúc Việt Nam? Phải cổ động rất nhiều người
tham dự, như Reader's Digest, bằng hình thức có giải thưởng khuyến khích (bài
được lựa đăng) và giải thưởng vàng, bạc, đồng hằng năm.
Tôi đã
tình nguyện cống hiến hết hết tài sản làm việc này, vì con cháu tại Mỹ không
giàu nhưng may đã biết tự lập và rất ủng hộ tôi dùng tài sản còn lại để làm
việc thực tế thay vì chỉ nói. Rất mong các bạn tiếp tay.
Phùng
Liên Đoàn, 75
tuổi
|
Lịch sử nhân loại ghi nhận
nhiều anh hùng trong chiến tranh nhưng nhớ ơn nhiều nhất những vĩ nhân đã đem
hạnh phúc tới cho người dân mà tránh đổ máu. Hầu hết những khái niệm đẹp đẽ như
“giải phóng, đoàn kết, nhân ái, công bình, dân chủ…” đều có cứu cánh cuối cùng
là hạnh phúc; nghĩa là, giúp người dân cảm thấy sung sướng
trong cuộc sống. Ngày nay Liên Hiệp Quốc định nghĩa “có hạnh phúc” là có
bảy yếu tố: (1) an ninh thực phẩm, (2) an ninh sức khỏe, (3) an ninh kinh tế,
(4) an ninh cá nhân, (5) an ninh cộng đồng, (6) an ninh môi trường, và (7) an
ninh cơ chế.
Chương trình II sẽ nâng cao
dân trí bằng cách tổ chức một chương trình thi đua viết (hoặc soạn
nhạc, làm thơ, vẽ tranh, điêu khắc…) về hạnh phúc một cách lâu dài
nhưng có kết quả hằng năm. Chúng ta sẽ duy trì một mạng lưới để mọi người, nhất
là học sinh và sinh viên, viết (hoặc soạn nhạc, làm thơ, vẽ tranh, điêu khắc…)
về 7 yếu tố trên, qua những ví dụ thực tế trong cuộc sống. Mỗi bài phải hạn chế
khoảng 2000 chữ, phải hết sức gẫy gọn, không mắc lỗi văn phạm, và phải có hai
tiết mục cuối cùng. Đó là, “bài này có thể áp dụng tại Việt Nam như thế
nào?” và “phần đọc thêm”. Bài viết không cần phải nguyên
tác, có thể ghi lại hoặc dịch từ những tài liệu có sẵn của nhân loại, bởi vì
“bắt chước” là căn bản của giáo dục. Mỗi năm sẽ có 7 giải thưởng cho 7 bài hay
nhất về hạnh phúc. Mỗi năm sẽ gom các bài viết thành một quyển sách, in ra bán
rẻ, để học sinh và công dân có thể dùng làm tài liệu đọc hằng ngày.
Nếu có nhiều người viết/làm
và nhiều người đọc/thực hành, thì chẳng bao lâu dân trí sẽ nâng cao, và các
lãnh đạo tương lai sẽ biết phải làm sao cho người dân có được hạnh phúc.
Chương trình này nâng cao dân
trí bằng cách thực hành chứ không phải chỉ nói trừu
tượng.
Quí vị nào hoặc quí hội nào
muốn cộng hưởng một trong hai chương trình trên thì xin liên lạc với Phùng Liên
Đoàn tạidlp.vasfcesr@gmail.com.
***
VIỆT NAM – NHÀ GIÀU VÀ
NHỮNG ĐỨA CON CHƯA NGOAN
Robbey – Vô tình đọc được bài viết về
văn hóa con người Việt Nam, từ góc nhìn của một bạn du học sinh Nhật trong
friendlist của mình. Cũng biết rằng đây là chủ đề nhạy cảm và nhiều bạn dễ nhảy
chồm lên ném đá sau khi đọc vài đoạn, nhưng mình thấy nhiều ý kiến của bạn ấy
đáng để chúng ta suy ngẫm, nên mình sẽ chia sẻ lại ở đây cho cả nhà cùng đọc.
Nhật Bản là một quốc gia đáng học hỏi, cá nhân mình cũng mong muốn Việt Nam sớm
phát triển được như họ. Cái gì mình không tốt thì phải đối diện và khắc phục,
thế thôi!
Tôi hiện đang là một du học
sinh Nhật có hơn 4 năm sinh sống tại Việt Nam. Với ngần ấy thời gian, tôi đã
kịp hiểu một đạo lý giản đơn của người Việt “Sự thật mất lòng”. Nhưng không vì
thế mà tôi sẽ ngoảnh ngơ trước những điều chưa hay, chưa đẹp ở đây. Hy vọng
những gì mình viết ra, không gì ngoài sự thật, như một ly cà phê ngon tặng cho
mảnh đất này, tuy đắng nhưng sẽ giúp người ta thoát khỏi cơn ngủ gục - ngủ gật
trước những giá trị ảo và vô tình để những giá trị thật bị mai một.
Tôi có một nước Nhật để tự
hào
Tôi tự hào vì nơi tôi lớn
lên, không có rừng vàng biển bạc. Nhưng, “Trong đêm tối nhất, người ta mới thấy
được, đâu là ngôi sao sáng nhất.” Thế đấy, với một xứ sở thua thiệt về mọi mặt,
nghèo tài nguyên, hàng năm gánh chịu sự đe dọa của hàng trăm trận động đất lớn
nhỏ lại oằn mình gánh chịu vết thương chiến tranh nặng nề, vươn lên là cách duy
nhất để nhân dân Nhật tồn tại và cho cả thế giới biết “Có một nước Nhật như
thế”.
Tôi tự hào vì đất nước tôi
không có bề dày văn hiến lâu đời nên chúng tôi sẵn sàng học hỏi và tiếp nhận
tinh hoa mà các dân tộc khác “chia sẻ”. Từ trong trứng nước, mỗi đứa trẻ đã
được học cách cúi chào trước người khác. Cái cúi chào ấy là đại diện cho hệ tư
tưởng của cả một dân tộc biết trọng thị, khiêm nhường nhưng tự trọng cao ngời.
Tôi tự hào vì đất nước tôi
được thử thách nhiều hơn bất kỳ ai. Khi thảm họa động đất sóng thần kép diễn
ra, cả thế giới gần như “chấn động”. Chấn động vì giữa hoang tàn, đổ nát, đói
khổ và biệt lập, người ta chỉ nhìn thấy từng dòng người kiên nhẫn xếp hàng nhận
cứu trợ và cúi đầu từ tốn cảm ơn. Không có cảnh hôi của, lên giá, cướp bóc, bạo
lực nào diễn ra giữa sự cùng khổ. Chỉ chưa đầy một năm sau khi hàng loạt thành
phố bị xóa sổ hoàn toàn, sự sống lại bắt đầu hồi sinh như chưa từng có biến cố
nào đã xảy ra. Thế đấy, không có những thành tích to lớn để nói về nước Nhật
nhưng thương hiệu “made in Japan”, là thương hiệu uy tín vượt trên mọi khuôn
khổ, tiêu chuẩn khắt khe, được toàn cầu tôn trọng nhất mà tôi từng biết.
Bạn cũng có một nước Việt
để tự hào
Nói Việt Nam là một “nhà
giàu”, quả là không ngoa. Giàu tài nguyên, giàu truyền thống, giàu văn hóa…
Nhưng con cháu của nhà giàu, sẽ phải đối mặt với những vấn đề nan giải của nhà
giàu. Và không phải ai cũng biết cách sống có trách nhiệm trong sự giàu có ấy.
Thật đáng tự hào nếu bạn
được lớn lên ở một đất nước được thiên nhiên ưu đãi với rừng vàng biển bạc.
Đáng xấu hổ nếu xem đó là khoản thừa kế kếch xù, không bao giờ cạn. Nhưng thật
tiếc đó lại là những gì tôi thấy. Tại các thành phố, chỉ cần nhà mình sạch sẽ
là được, ngoài phạm vi ngôi nhà, bẩn đến đâu, không ai quan tâm. Ở các nhà máy,
nếu không biết dồn rác thải ở đâu, họ sẽ cho chúng ra ngoài đường, sông suối,
biển cả vì đó là “tài sản quốc gia” – đã có quốc gia lo, không phải việc của
mỗi người dân. Tại một đất nước mà 80% dân số sống bằng nghề nông, đất đai,
nước ngầm hầu như đã bị nhiễm độc, đến nỗi, người ta nói vui trong năm nữa thôi
sẽ là thời đại của ung thư vì ăn gì cũng độc, không ít thì nhiều, không thể
khác. Vì sao nên nỗi?
Thật đáng tự hào vì Việt
Nam có 4000 năm văn hiến. Thật xấu hổ nếu 4000 năm văn hiến chỉ là một chương
trong sách lịch sử chứ không được thể hiện trong cách hành xử đời thường.
Nhưng, thật buồn vì đó cũng là điều tôi thấy mỗi ngày. Hãy chỉ cho tôi thấy rằng
tôi đã sai nếu nói: Người Việt không biết xếp hàng, xếp hàng chỉ dành cho học
sinh tiểu học; Người Việt không biết tự hào về người Việt, nếu không thì Flappy
bird đã không phải chết yểu đau đớn; Người Việt chửi hay còn hơn hát, cứ xách
ba lô ra tới thủ đô một chuyến thì sẽ được mục sở thị; Người Việt vẫn còn luyến
tiếc văn hóa làng xã, giai cấp nếu không phải thế thì họ đã không đứng thẳng
người chửi đổng và cúi rạp mình trước quyền lực bất công mà chẳng dám lên
tiếng; Người Việt có đôi mắt siêu hạng nhất vì nhìn đâu cũng thấy cơ hội để
mánh mung, lọc lừa. Tôi chưa từng thấy đất nước nào mà các bậc mẹ cha dạy dỗ
con cháu cố gắng học hành để sau này là bác sỹ, phi công, thuyền trưởng… mà
xuất phát không vì đam mê mà vì phong bì nhiều, đút lót dễ, giàu sang mấy hồi…
Vì đâu nên nỗi?
Người Việt có một nền di
sản độc đáo, một nguồn sức mạnh vô cùng to lớn, ai cũng nhìn thấy, chỉ có người
Việt là không thấy hoặc từ chối nhìn thấy. Vì sao nên nỗi?
Tôi đang nhìn thấy một thế
hệ, họ không còn biết phải tin vào điều gì, thậm chí còn không dám tin vào
chính mình. Là một người Việt – Khó lắm! Thật vậy sao?
****
Thư hồi
đáp: Là một người Việt – Khó lắm! Thật vậy !
Tiểu My
Bạn thân mến,
Lâu lắm rồi giới trẻ chúng
tôi mới nhận được một bài viết nói lên sự thật ở đất nước tôi, dù sự thật ấy
làm chúng tôi hết sức đau buồn.
Xin cám ơn bạn. Ở đất nước
tôi có câu “sự thật mất lòng” nhưng cũng có câu “thương cho roi cho vọt”,
“thuốc đắng đả tật”.
Bức thư của bạn đã làm thức
dậy trong tôi niềm tự ái dân tộc lâu nay được ru ngủ bởi những bài học giáo
điều từ nhà trường như “Chúng ta tự hào là một nước nhỏ đã đánh thắng hai cường
quốc Pháp và Mỹ”.
Bạn đã nói đúng: “Tôi đang
nhìn thấy một thế hệ, họ không còn biết phải tin vào điều gì, thậm chí còn
không dám tin vào chính mình. Là một người Việt, khó lắm. Thật vậy sao?”
Bạn biết đặt câu hỏi như
thế là bạn đã có câu trả lời rồi. Những gì tôi viết sau đây chỉ là những lời
tâm tình của một người trẻ thiếu niềm tin, với một người bạn đến từ một đất
nước vững tin vào dân tộc mình, vào chính bản thân mình.
Bạn nói đúng. So với nước
Nhật, nước Việt chúng tôi đẹp lắm. Đối với tôi không có tấm bản đồ của nước nào
đẹp như tấm bản đồ của nước tôi. Tấm bản đồ ấy thon thả đánh một đường cong
tuyệt đẹp bên bờ Thái Bình Dương ấm áp. Trên đất nước tôi không thiếu một thứ
gì cho sự trù phú của một dân tộc . Nhưng chúng tôi thiếu một thứ.
Đó là Tự Do, Dân
Chủ.
Lịch sử của chúng tôi là
lịch sử của một dân tộc buồn.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Người đã từng nhận được đĩa vàng tại đất nước Nhật của các bạn năm 1970 (bán
được trên 2 triệu bản) với bài hát “Ngủ Đi Con” đã từng khóc cho đất nước mình
như sau:
“Một ngàn năm nô lệ giặc
Tàu
Một trăm năm nô lệ giặc Tây
Hai mươi Năm nội chiến từng
ngày
Gia tài của mẹ để lại cho
con
Gia tài của mẹ là nước Việt
buồn”.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn
trong “hai mươi năm nội chiến từng ngày” ông sống tại miền nam Việt Nam nên nỗi
đau của ông còn nhẹ hơn nỗi đau của người miền Bắc chúng tôi. Ông còn có hạnh
phúc được tự do sáng tác, tự do gào khóc cho một đất nước bị chiến tranh xâu
xé, được “đi trên đồi hoang hát trên những xác người” được mô tả người mẹ điên
vì đứa con “chết hai lần thịt xương nát tan”.
Nếu ông sống ở miền Bắc ông
đã bị cấm sáng tác những bài hát như thế hoặc nếu âm thầm sáng tác ông sẽ viết
như sau:
“Một ngàn năm nô lệ giặc
Tàu
Một trăm năm nô lệ giặc Tây
Bảy mươi năm Cộng Sản đọa
đày
Gia tài của mẹ, để lại cho
con
Gia tài của mẹ là nước Việt
Buồn”
Bị đô hộ bởi một nước Tàu
tự coi mình là bá chủ ở phương Bắc, bị một trăm năm Pháp thuộc ,một ít thời
gian không bị ngoại bang đô hộ chúng tôi không có minh quân như Minh Trị Thiên
Hoàng ở nước bạn. Huống gì thay vào đó chúng tôi bị cái xui là một trong những
nước hiếm họi bị thống trị bởi một chế độ bị coi là quái vật của thế kỷ.
Tại sao người Việt tham vặt
?
Vì họ đã từng đói kinh
khủng.Trong cuộc chiến tranh gọi là chống Mỹ chống Pháp người dân miền Bắc
chúng tôi đã đói đến độ mất cả tình người. Vì một ký đường, một cái lốp xe đạp,
vài lạng thịt người ta tố cáo nhau, chơi xấu nhau dù trước đó họ là người trí
thức.
Cho nên ăn cắp là chuyện
bình thường.
Tôi cũng xin nhắc cho bạn ,
năm 1945 hàng triệu người Việt miền Bắc đã chết đói vì một lý do có liên quan
đến người Nhật các bạn đấy. Xin bạn tìm hiều phần này trong lịch sử quân Phiệt
Nhật ở Việt Nam.
Tất nhiên người Việt vẫn
nhớ câu “nghèo cho sạch, rách cho thơm” nhưng “thượng bất chính , hạ tắc loạn”.
Khi chấm dứt chiến tranh,
người Việt biết họ phải tự cứu đói mình chứ không ai khác. Kẻ có quyền hành
tranh dành nhau rừng vàng biển bac, kẻ nghèo xúm lại hôi của những xe chở hàng
bị lật nhào .
Thật là nhục nhã, thật là
đau lòng.
Bạn bảo rằng ở nước bạn
người dân giử gìn vệ sinh công cộng rất tốt. Còn ở Việt Nam cái gì dơ bẩn đem
đổ ra đường.
Đúng vậy! Nhưng Tự Do , Dân
Chủ đã ăn vào máu của các bạn để các bạn ý thức rõ đây là đất nước của mình.
Còn chúng tôi? Chúng tôi
chưa thấy nước Việt thực sự là của mình.
Ngày trước nước Việt là của
Vua , có khi nước Việt thuộc Tàu, rồi nước Việt thuộc Pháp, rồi nước Việt là
của Đảng Cộng Sản.
Ruộng của cha ông để lại đã
từng trở thành của của hợp tác xã, rồi ruộng là của nhà nước chỉ cho dân mượn
trong một thời gian nhất định. Đất là của nhà nước nếu bị quy hoạch người dân
phải lìa bỏ ngôi nhà bao năm yêu dấu của mình để ra đi.
Cái gì không phải là của
mình thì người dân không cảm thấy cần phải gìn giữ.
Nhưng sự mất mát đau lòng
nhất trên đất nước chúng tôi là mất văn hóa và không còn nhuệ khí.
Biết làm sao được khi chúng
tôi được dạy để trở thành công cụ chứ không được dạy để làm người.
Tiếc thay bản chất thông
minh còn sót lại đã cho chúng tôi nhận ra chúng tôi đang bị dối gạt. Nhất là
trong những giờ học về lịch sử, văn chương.
Lớp trẻ chúng tôi đã mất
niềm tin và tìm vui trong những trò rẻ tiền trên TV, trên đường phố.
Nhớ năm nào nước của bạn
cất công đem hoa anh đào qua Hà Nội cho người Hà Nội chúng tôi thưởng ngoạn .
Và thanh niên Hà Nội đã nhào vô chụp giựt , bẻ nát cả hoa lẫn cành , chà đạp
lên chính một nơi gọi là “ngàn năm Thăng Long văn hiến”.
Nhục thật bạn ạ. Nhưng lớp
trẻ chúng tôi hầu như đang lạc lối, thiếu người dẫn đường thật sự chân thành
thương yêu chúng tôi, thương yêu đất nước ngàn năm tang thương , đau khổ.
Thật buồn khi hàng ngày đọc
trên báo bạn thấy giới trẻ nước tôi hầu như chỉ biết chạy theo một tương lai
hạnh phúc dựa trên sắc đẹp và hàng hiệu. Họ không biết rằng nước Hàn có những
hot girls, hot boys mà họ say mê còn là một quốc gia cực kỳ kỷ luật trong học
hành, lao động.
Bạn nói đúng. Ngay cả bố mẹ
chúng tôi thay vì nói với chúng tôi “con hãy chọn nghề nào làm cuộc sống con
hạnh phúc nhất” thì họ chỉ muốn chúng tôi làm những công việc , ngồi vào những
cái ghế có thể thu lợi tối đa dù là bất chính.
Chính cha mẹ đã chi tiền để
con mình được làm tiếp viên hàng không, nhân viên hải quan, công an giao thông…
với hy vọng tiền thu được dù bất minh sẽ nhiều hơn bội phần.
Một số người trẻ đã quên
rằng bên cạnh các ca sĩ cặp với đại gia có nhà trăm tỉ, đi xe mười tỉ còn có bà
mẹ cột hai con cùng nhảy sông tự tử vì nghèo đói. Mới đây mẹ 44 tuổi và con 24
tuổi cùng nhảy cầu tự tử vì không có tiền đóng viện phí cho con. Và ngày càng
có nhiều bà mẹ tự sát vì cùng quẩn sau khi đất nước thái bình gần 40 năm.
Bạn ơi. Một ngày nào chúng
tôi thực sự có tự do, dân chủ chúng ta sẽ sòng phẳng nói chuyện cùng nhau. Còn
bây giờ thì :
“trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà
đau đớn lòng”.
Dù sao cũng biết ơn bạn đã
dám nói ra những sự thật dù có mất lòng.
Và chính bạn đã giúp tôi
mạnh dạn nói ra những sự thật mà lâu nay tôi không biết tỏ cùng ai.
Thân ái.
Tiểu My
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét